Ngáp, mí mắt nặng và ngủ gật là những dấu hiệu của chứng buồn ngủ quá mức ban ngày. Vậy nguyên nhân của hiện tượng này là do đâu?
Ngáp không kiểm soát được, mí mắt trĩu nặng và cảm giác muốn ngủ gật vào ban ngày là những dấu hiệu của chứng buồn ngủ quá mức. Việc cố gắng níu giữ sự tỉnh táo có thể làm giảm hiệu suất ở trường và nơi làm việc, gây căng thẳng cho các mối quan hệ, đồng thời tăng tỷ lệ mắc những rủi ro nghiêm trọng khi lái xe.
Nếu bạn cảm thấy buồn ngủ dai dẳng, việc tự hỏi “tại sao tôi luôn buồn ngủ?” là điều bình thường.
Nguyên nhân phổ biến nhất của chứng buồn ngủ quá mức là thiếu ngủ và các rối loạn như ngưng thở khi ngủ, mất ngủ. Các vấn đề như trầm cảm và các vấn đề tâm thần khác, một số loại thuốc, tình trạng y tế ảnh hưởng đến cơ thể cũng có thể gây buồn ngủ vào ban ngày.
Việc nhận biết chứng buồn ngủ ban ngày quá mức (EDS) là bước đầu tiên để giải quyết vấn đề. Khi thăm khám với bác sĩ, bạn có thể xác định nguyên nhân và cải thiện thói quen ngủ, từ đó nâng cao năng suất hàng ngày, tâm trạng cũng như sức khỏe tổng thể.
Contents
Buồn ngủ quá mức ban ngày là gì?
Buồn ngủ quá mức ban ngày khiến bạn khó tỉnh táo hoặc tập trung khi cần. Nhiều chuyên gia định nghĩa EDS khác với mệt mỏi, liên quan đến cảm giác kiệt sức về thể chất, nhưng 2 tình trạng này có thể chồng chéo lên nhau.
Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng buồn ngủ quá mức là vấn đề thực sự nghiêm trọng. Cuộc thăm dò năm 2020 của National Sleep Foundation cho thấy gần 1/2 số người Mỹ cảm thấy buồn ngủ từ 3-7 ngày mỗi tuần. 40% người trưởng thành nói rằng tình trạng buồn ngủ của họ ít nhất sẽ cản trở các hoạt động hàng ngày.
Một số tài nguyên gọi EDS là chứng mất ngủ, mô tả các rối loạn do ngủ quá nhiều. Tuy nhiên, chứng mất ngủ là thuật ngữ rộng hơn bao gồm các vấn đề như ngủ quá nhiều vào ban đêm, nó khác với tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày hoặc trong các tình huống cần sự tỉnh táo.
Nguyên nhân nào gây buồn ngủ quá mức vào ban ngày?
Bản thân buồn ngủ quá mức ban ngày không phải một tình trạng; thay vào đó, nó là triệu chứng do một vấn đề cơ bản gây ra.
Buồn ngủ do thiếu ngủ
Thiếu ngủ được coi là nguyên nhân gây buồn ngủ quá mức phổ biến nhất. Các kiểu thiếu ngủ bao gồm ngắn hạn và mãn tính, bản thân nó có thể do nhiều rối loạn giấc ngủ và các tình trạng bệnh lý khác gây ra.
- Không ưu tiên cho giấc ngủ: Chọn thức khuya để xem một bộ phim hoặc thức dậy sớm để đến phòng tập thể dục là những ví dụ về việc giấc ngủ bị loại khỏi danh sách ưu tiên và bị lấn át khỏi lịch trình bận rộn. Điều này có thể gây buồn ngủ vào ngày hôm sau, từ đó tích tụ vấn đề theo thời gian. Khi những lựa chọn này gây ra tình trạng thiếu ngủ trong một thời gian dài, nó sẽ được coi là hội chứng ngủ không đủ giấc.
- Mất ngủ: Tình trạng này bao gồm một loạt các vấn đề khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ không đủ. Mất ngủ thường liên quan đến các vấn đề gây buồn ngủ quá mức dưới đây:
- Ngưng thở khi ngủ: Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) là chứng rối loạn hô hấp đặc trưng bởi những cơn ngừng thở ngắn trong đêm. Tình trạng này tạo ra giấc ngủ bị phân mảnh, thường gây buồn ngủ quá mức vào ban ngày và có thể ảnh hưởng đến 20% người trưởng thành. Chứng ngưng thở khi ngủ trung tâm (CSA) ít phổ biến hơn nhưng cũng có thể gây rối loạn giấc ngủ.
- Hội chứng chân không yên (RLS): Tình trạng này gây ra cảm giác cần phải cử động tứ chi, đặc biệt là chân, và có nguy cơ làm gián đoạn toàn bộ thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ.
- Rối loạn nhịp thức ngủ theo nhịp sinh học: Khi lịch trình giấc ngủ của một người không phù hợp với chu kỳ ngày đêm cụ thể của họ, nó có thể gây ra giấc ngủ ngắn và rời rạc. Các ví dụ bao gồm tình trạng lệch múi giờ và các vấn đề giấc ngủ của những người làm việc theo ca.
- Chất lượng giấc ngủ kém: Thiếu ngủ không chỉ là thời lượng ngủ ít mà cũng ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Những người không có chu kỳ giấc ngủ suôn sẻ có thể không ngủ đủ giấc sâu hoặc giấc ngủ REM. Do đó, họ có thể không cảm thấy sảng khoái khi thức dậy ngay cả khi ngủ đủ số giờ được khuyến nghị.
- Đau nhức: Hầu như bất kỳ bệnh nào gây đau nhức, bao gồm viêm khớp, đau cơ xơ hóa hoặc thoát vị đĩa đệm, đều có thể giấc ngủ trở nên phức tạp và khiến người bệnh dễ buồn ngủ quá mức trong ngày.
- Đi tiểu thường xuyên vào ban đêm: Hay còn được gọi là tiểu đêm, tình trạng này liên quan đến việc phải ra khỏi giường trong đêm để đi tiểu, ước tính sẽ ảnh hưởng đến 1 trong số 3 người lớn tuổi và 1 trong số 5 người trẻ tuổi.
Buồn ngủ do các tình trạng bệnh lý khác gây ra
Thiếu ngủ không phải là nguyên nhân tiềm tàng duy nhất gây buồn ngủ quá mức. Thuốc men, đặc biệt là thuốc an thần có thể khiến một người buồn ngủ và mất phương hướng trong ngày. Thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau và thuốc kháng histamine không kê đơn chỉ là một trong số các loại thuốc khác có thể gây buồn ngủ. Ngoài ra, tình trạng cai nghiện thuốc cũng gây buồn ngủ.
Rối loạn sức khỏe tâm thần thường gây buồn ngủ. Ví dụ, người ta tin rằng gần 80% những người bị trầm cảm nặng buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Rối loạn lưỡng cực, rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý (PTSD) và rối loạn lo âu nói chung có liên quan đến các vấn đề giấc ngủ, từ đó dẫn đến những cơn buồn ngủ quá mức.
Một số tình trạng não bộ có thể gây buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Chứng ngủ rũ là ví dụ nổi bật, vì đó là một tình trạng thần kinh trong đó não bộ không thể điều chỉnh đúng chu kỳ thức giấc. Chứng ngủ rũ ảnh hưởng đến 1 trên 2.000 người và khiến họ dễ chìm vào giấc ngủ nhanh chóng, kể cả vào những thời điểm không thích hợp.
Bệnh thoái hóa thần kinh bao gồm chứng mất trí nhớ và bệnh Parkinson, gắn liền với chứng khó ngủ cùng như buồn ngủ vào ban ngày. Chấn thương sọ não (TBI) và chấn động thường gây ra các vấn đề giấc ngủ, các khối u hoặc tổn thương não, từ đó có thể gây buồn ngủ quá mức. Nhiễm trùng bao gồm viêm màng não và những thứ gây viêm não (sưng não), cũng có thể dẫn đến EDS.
Rối loạn phát triển thần kinh như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) ảnh hưởng đến hàng triệu trẻ em và người lớn, gây ra một loạt các vấn đề về giấc ngủ kể cả buồn ngủ ban ngày. Có tới 31% trẻ em mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ (ASD) có dấu hiệu buồn ngủ vào ban ngày và các vấn đề về giấc ngủ. Tình trạng này có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành đối với những người mắc chứng rối loạn phát triển thần kinh này.
Các vấn đề sức khỏe khác, ngoài tình trạng não bộ có thể khiến một người buồn ngủ vào ban ngày. Các vấn đề về trao đổi chất, bao gồm bệnh tiểu đường và suy giáp có thể là những yếu tố nguy cơ gây buồn ngủ. Các tình trạng y tế như thiếu máu, nồng độ natri trong máu bất thường, mất cân bằng điện giải cũng có thể gây buồn ngủ quá mức.
Giảm buồn ngủ ban ngày quá mức (EDS)
Phương pháp điều trị này có thể hỗ trợ cho hầu hết những người buồn ngủ quá mức. Nó phù hợp với từng người dựa trên nguyên nhân cụ thể hoặc các yếu tố góp phần.
Vì EDS có thể do cả thói quen ngủ kém cùng các tình trạng bệnh lý và não bộ gây ra, nên có nhiều cách tiếp cận khác nhau để giải quyết. Bác sĩ sẽ đề xuất các phương thức tốt nhất để xác định và điều chỉnh lộ trình điều trị tối ưu cho từng cá nhân.
Nếu tình trạng buồn ngủ bắt nguồn từ việc thiếu ngủ, bạn có thể thực hiện nhiều bước khác nhau để cải thiện chất lượng và số lượng giấc ngủ. Các ví dụ bao gồm máy áp lực đường thở dương liên tục (CPAP) cho chứng ngưng thở khi ngủ và liệu pháp hành vi nhận thức cho chứng mất ngủ (CBT-I). Nhiều phương pháp điều trị tập trung vào giấc ngủ giúp tạo điều kiện cải thiện vệ sinh giấc ngủ, kết hợp thói quen ngủ và không gian phòng của một người, và liệu họ có đang sử dụng nệm gối tốt nhất cho nhu cầu của mình hay không.
Nếu EDS liên quan đến một vấn đề y tế khác, quá trình điều trị thường tập trung vào việc giải quyết vấn đề cơ bản đó. Khi này, việc cải thiện vệ sinh giấc ngủ phối hợp cùng các phương pháp điều trị khác có thể được khuyến khích để giúp mọi người có thể thêm chúng vào các mẹo ngủ lành mạnh vào thói quen hàng ngày.
Hy vọng thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn có được đệm ưng ý nhất. Để được tư vấn và đặt mua nệm cao su, vui lòng liên hệ theo hotline hoặc địa chỉ showroom gần nhất thuộc Thegioidemcaosu.com.